Στέλιος Παπαλεξανδρόπουλος
Ομότιμος Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας, Ε.Κ.Π.Α.
Ὁ Στέλιος Παπαλεξανδρόπουλος, ὁμότιμος καθηγητὴς τοῦ Τμήματος Κοινωνικῆς Θεολογίας καὶ Θρησκειολογίας τοῦ ΕΚΠΑ εἶναι θρησκειολόγος, εἰδικευμένος στὸν Ἰαπωνικό Βουδισμό. Σπούδασε Θεολογία στὸ Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν καὶ στὰ πανεπιστήμια Γενεύης καὶ Βέρνης τῆς Ἑλβετίας. Το 1979-1981 μὲ ὑποτροφία τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας τῆς Ἰαπωνίας ἔκανε μεταπτυχιακὲς σπουδὲς στὴν ἰαπωνική βουδιστική φιλοσοφία στὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Τόκυο. Διδάκτωρ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν (1992) μὲ τὴ διατριβή Ὁ Ἰάπωνας φιλόσοφος Νισίντα Κιταρό-Προϋποθέσεις γιὰ τὸν προσδιορισμὸ τῆς βουδιστικῆς του ταυτότητας. Ἔρευνα σὲ συνεργασία μὲ διάφορα πανεπιστήμια στὴν Ἰαπωνία ἔκανε στὴ συνέχεια ἀρκετὲς φορὲς, μὲ ἀποτέλεσμα ἔργα ὅπως: Θεότητες καὶ κόσμος στὴν κοσμολογία τοῦ Κοτζίκι, Ἡ Ἀληθινή Πραγματικότητα στὸ Ἔργο τοῦ Ντόγκεν, Ἱστορία τῆς Τέχνης τοῦ Ἰαπωνικοῦ Βουδισμοῦ (552-794).
Στὸ Τμῆμα Κοινωνικῆς Θεολογίας καὶ Θρησκειολογίας δίδαξε πάνω ἀπὸ 40 χρόνια τὰ μαθήματα ποὺ ἵδρυσε ὁ ἴδιος: Εἰσαγωγὴ στὴ Θρησκειολογία, Ἰνδουϊσμός, Βουδισμός, Κινεζικὰ καὶ Ἰαπωνικὰ Θρησκεύματα καὶ Νέα Θρησκευτικὰ Κινήματα. Γιὰ τὰ Νέα Θρησκευτικὰ Κινήματα δίδαξε ἐπίσης στὸ ΠΜΣ τοῦ ἴδιου Τμήματος ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν.
Στὴ Φιλοσοφικὴ Σχολὴ τοῦ Παν/μίου Ἀθηνῶν δίδαξε ἐπίσης ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν τὸ μάθημα “Ἰαπωνικὸς Πολιτισμός” καὶ “Φιλοσοφία τῶν λαῶν τῆς Ἀνατολῆς”.
Ἔχει ἀκόμη ἀσχοληθεῖ μὲ τὴν ἰαπωνικὴ λογοτεχνία, ἐκπονώντας μεταφράσεις μὲ ἐκτεταμένες εἰσαγωγὲς καὶ σχόλια ἀπό τὸ ἔργο τοῦ Σίγκα Ναόγια, τοῦ Οὐέντα Ἀκινάρι, τοῦ Κόμπο Ἀμπέ.
Ἐπίσης δίδαξε σειρὲς μαθημάτων γιὰ τὴ βουδιστικὴ τέχνη, καὶ γιὰ ἄγνωστα στὴ χώρα μας ρεύματα ζωγραφικῆς καὶ ξυλογραφίας, ὅπως ἡ Νιχόνγκα καὶ ἡ Σίν-χάνγκα.
Μόνιμη ἐπιδίωξή του ὑπῆρξε ἡ ἵδρυση Τμήματος Ἰαπωνολογίας σὲ ἑλληνικὸ Πανεπιστήμιο. Μὲ δικὲς του προσπάθειες καὶ τῆς Κυβέλης Βερνιὲ ἱδρύθηκε στὸ Ἰόνιο Πανεπιστήμιο Τμῆμα Ἀσιατικῶν Σπουδῶν.
Ἔχει πολλὲς δημοσιεύσεις σὲ διάφορες γλῶσσες σχετικά μὲ τὶς ἰαπωνικὲς θρησκεῖες, τὴν ἰαπωνικὴ λογοτεχνία, τὰ Νέα Θρησκευτικὰ Κινήματα, τὴν Ὀρθόδοξη Θεολογία. Ἔχει συμμετάσχει μὲ ἀνακοινώσεις σὲ συνέδρια τῆς IAHR καὶ ἄλλων διεθνῶν ἑταιρειῶν καὶ πανεπιστημίων στὴν Ἰαπωνία, Ἰνδία, Ἰταλία κ.ἀ. Εἶναι μέλος της EAJS (European Association for Japanese Studies). Ἐκτὸς ἀπὸ τὰ ἀναφερθέντα, ἡ ἐργογραφία του περιλαμβάνει: Ἰνδουϊσμὸς-Ἱστορικὴ εἰσαγωγή, Βουδισμός-Ἡ ἰνδικὴ περίοδος, Ἀνατολικὲς θρησκείες κ.ἄ.
Τὸ 2014 ἔλαβε τὸ «Βραβεῖο τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν τῆς Ἰαπωνίας», ποὺ ἀπονέμεται σὲ πρόσωπα ποὺ ἔχουν συμβάλει στὴν ἀνάπτυξη τῶν σχέσεων τῶν χωρῶν τους μὲ τὴν Ἰαπωνία.
Το 2020, βραβεύτηκε ἀπὸ τὸν Αὐτοκράτορα τῆς Ἰαπωνίας μὲ τὸ παράσημο τοῦ τάγματος τοῦ Ἀνατέλλοντος Ἠλίου, Χρυσῶν καὶ Ἀργυρῶν Ἀκτίνων μὲ Ροζέττα, γιὰ τὴ συνεισφορὰ του “στὴν ἀνάπτυξη τῶν ἑλληνο-ἰαπωνικῶν σπουδῶν καὶ τὴν ἀμοιβαία κατανόηση μεταξὺ τῶν λαῶν τῆς Ἑλλάδας καὶ τῆς Ἰαπωνίας”.